هشدار ایران به آمریکا به بستن تنگه هرمز

شب گذشته سردار حسین سلامی جانشین فرمانده کل سپاه پاسداران با حضور در استودیو خبر ساعت 21 شبکه یک، به تهدیدات آمریکا به بهانه برگزاری رزمایش های دریایی در خلیج فارس و دریای عمان پاسخ داد.

کنگره آمریکا طرحی ارائه داده است که در آن ایران را به خاطر برگزاری رزمایش به ویژه رزمایش های دریایی در خلیج فارس و دریای عمان تحریم های تازه کنند.

این طرح با واکشن هایی از سوی مقامات نظامی کشورمان روبرو شد به گونه ای که امیر سیاری فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد که «برگزاری ۲۰ رزمایش تخصصی در دستور کار نیروی دریایی ارتش است که از ماه آینده آغاز خواهد شد.»

جانشین فرمانده کل سپاه پاسداران هم تأکید کرد«سپاه مانند ارتش جمهوری اسلامی ایران تقویم مشخصی برای رزمایش های سالانه خود دارد و این رزمایش ها کامل مشخص هستند، البته به تناسب موقعیت های سیاسی و تحولات منطقه ای ممکن است رزمایش هایی را بدون برنامه ریزی قبلی برای اعمال قدرت بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران انجام دهیم.»

اما واکنش آمریکایی ها به رزمایش ارتش و سپاه در دریای عمان و خلیج فارس و اقدام به طرح تحریم های تازه به خاطر رزمایش های دریایی ایران، واکنشی به یک واقعیت است و آن اقتدار دفاعی و نظامی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در خلیج فارس و دریای عمان است که باعث شده حضور مداوم نیروهای دریایی ارتش و سپاه دست و پای آمریکایی ها را در منطقه جمع تر کند.

پس از برجام و توافق هسته ای، آمریکایی ها به گمان این که ایران از سر ضعف پای میز مذاکره نشسته و تن به توافق هسته ای با 1+5 داده است، زیاده خواهی های خود را روشن تر مطرح کردند و روز به روز بر آن افزودند.

درخواست برای مذاکره بر سر پیشرفت های موشکی، مسائل منطقه و بحران هایی که در سوریه و عراق و یمن ایجاد شده، حقوق بشر واکنون هم رزمایش های دریایی جمهوری اسلامی ایران بهانه ای شده تا آمریکایی ها به خاطر آن ایران را تحریم کنند. در جالی که هنوز تحریم های گذشته مربوط به موضوع و توافق هسته ای برچیده نشده، آنها در اندیشه وضع تحریم های تازه هستند و البته برخی تحریم ها را هم اعمال کرده اند.

پیگیری برای اعمال تحریم های بیشتر به خاطر حضور نیروهای دریایی ایران در خلیج فارس و دریای عمان که آبهای سرزمینی ایران اسلامی است، به خاطر اشراف کامل و مقتدرانه ای است که ایران در منطقه استراتژیک خلیج فارس به ویژع در تنگه هرمز دارد.

آمریکایی ها به خوبی درک کرده اند که اگر کوچکترین اشتباهی کنند این تنگه که کنترل آن در اختیار جمهوری اسلامی ایران است در کمترین زمان ممکن بسته خواهد شد. برای همین اکنون سعی دارند تا به گونه ای حضور ایران در خلیج فارس و دریای عمان به ویژه تنگه هرمز کمرنگ و محو شود.

سردار سلامی درباره تنگه هرمز و در پاسخ به آمریکایی ها گفت:  بر اساس کنوانسیون 1982 دریاها اگر آمریکایی ها و شرکای منطقه ای آنها بخواهند از تنگه هرمز استفاده و ما را تهدید کنند، اجازه ورود و تردد هیچ کشتی یا شناوری از آنها را نخواهیم داد.

جانشین فرمانده کل سپاه گفت: بر اساس این کنوانسیون، مجبوریم اگر از تنگه هرمز عبور ضرر داری اتفاق بیفتد با این عبور مقابله کنیم و به آمریکا و شرکای منطقه ای آنها هشدار می دهیم اگر بخواهند از تنگه هرمز استفاده و ما را تهدید کنند ما از قانون عبور بی ضرر در کنوانسیون دریاها استفاده می کنیم و اجازه عبور و تردد هیچ کشتی یا شناوری که بخواهد تهدید کند نمی دهیم. این اتفاقی است که می افتد و اگر بخواهند تهدید کنند، ما اقدامات خود را انجام می دهیم.

سردار سلامی به یک کنوانسیون بین المللی اشاره می کند که قوانین دریاها و آبراهها و تنگه ها در آن نوشته شده و همگان ملزم به رعایت آن هستند، هرچند آمریکایی ها خود را فراتر از قوانین می دانند و ملزم نمی بینند که آنها را رعایت کنند اما اقتدار ایران ثابت کرده است که توانسته این خودسری ها و قانون شکنی های آمریکایی ها را در بسیاری از موارد مهار کند.

توانمندی های دفاعی و نظامی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران یکی از اصلی ترین و مهمترین عوامل بازدارنده ای است که توانسته آمریکا را وادار به عقب نشینی از برخی مواضع خود علیه ایران کند.

تنگه هرمز آبراهی که دریای نیمه بسته خلیج فارس را به دریای آزاد عمان پیوند می‌دهد و برای کشورهای حاشیه خلیج فارس و سایر کشورهای جهان که به نفت، بازرگانی و صلح نیازمندند اهمیت حیاتی دارد، 104 مایل دریایی درازا دارد و پهنای آن را از 13 تا 52 مایل دریایی محاسبه کرده اند. در درازای 16 مایل دریایی، دریای سرزمینی ایران و عمان در یکدیگر تداخل دارند که به موجب موافقتنامه مورخ 3/5/1353 میان دو کشور مرزهای آن مشخص شده است. با توجه به اینکه ایران و عمان در شمار 81 کشوری هستند که عرض دریای سرزمینی خود را به 12 مایل افزایش داده‌اند، بخش عمده تنگه هرمز جزو آب‌های ساحلی دو کشور قلمداد می‌گردد. قانون اصلاح قانون تقسیم حدود آب‌های ساحلی و منطقه نظارت ایران مصوب فروردین 1338، حق حاکمیت ایران را تا 12 مایل از سواحل جنوب تصویب کرده است). بنابراین تنگه هرمز یک تنگه قابل کشتیرانی بین‌المللی است که باید اصل عبور بی‌ضرر در زمان صلح در آن مراعات گردد.

به سبب آن که جنگ قوانین و عرف معمول زمان صلح را به حالت تعلیق درمی‌آورد، وضعیت حقوقی تنگه هرمز در زمان جنگ تابع شرایط زمان صلح، موضوع مقاوله‌نامه‌های 1958 و 1982 حقوق دریا نخواهد بود و اگر  چنانچه کشورهای ساحلی تنگه درگیر در جنگی شوند، براساس عرف و موازین حقوقی زمان جنگ، می‌توانند عبور کشتی ها را به مقصد کشور دشمن با سایر کشورهایی که اصول بی‌طرفی در جنگ را مراعات نمی‌نمایند، ممنوع کنند. عبور کشتی‌های جنگی کشورهای ثالث از دریای سرزمینی ایران که بخشی از تنگه هرمز را نیز دربرمی‌گیرد، حتی در زمان صلح بسته به موافقت قبلی دولت جمهوری اسلامی ایران است. بر این نکته به هنگام امضای کنوانسیون 1982 رسماً تأکید شده است.

طول تنگه حدود 100 مایل دریایی (182 کیلومتر) می‌باشد و در کمترین قسمت آن 21 مایل دریایی عرض دارد. حد فاصل جزیره ایرانی لارک و جزیره عمانی قوین بزرگ است. تنگه هرمز بین ایران (در شمال) و شبه جزیره مسندم عمان (در جنوب) قرار گرفته است. ایران و عمان هر دو ادعای 12 مایل دریایی مالکیت سرزمینی در تنگه هرمز را دارند. با توجه به عرض کم 21 مایل در کم‌ترین پهنای تنگه تداخل ارضی ایجاد می‌شود. عمق تنگه هرمز به سوی سواحل ایران کم می‌شود. شش جزیره استراتژیک ایران (هرمز، لارک، قشم، هنگام، تنب کوچک، تنب بزرگ و ابوموسی) در منطقه ورودی از دریای مکران (عمان) به خلیج فارس به صورت یک قوس منحنی شکل قرار گرفته است که به کمان دفاعی ایران در برابر تجاوزات احتمالی مشهور شده است.

این ویژگی ها که همگی در اختیار ایران است، تا پیش از انقلاب با وجود رژیم سرسپرده شاه در اختیار آمریکا بود و همه رفت و آمدهای دریای عمان و خلیج فارس تحت نظارت آنها قرار داشت. اما اکنون ایران نیروی بلامنازع در تنگه هرمز است.

اما حق عبور بی ضرر که سردار سلامی به آن اشاره داشت چیست؟

به سبب آن که جنگ قوانین و عرف معمول زمان صلح را به حالت تعلیق درمی‌آورد، وضعیت حقوقی تنگه هرمز در زمان جنگ تابع شرایط زمان صلح، موضوع مقاوله‌نامه‌های 1958 و 1982 حقوق دریا نخواهد بود و اگر  چنانچه کشورهای ساحلی تنگه درگیر در ستیزی شوند، براساس عرف و موازین حقوقی زمان جنگ، می‌توانند عبور کشتی ها را به مقصد کشور دشمن با سایر کشورهایی که اصول بی‌طرفی در جنگ را مراعات نمی‌نمایند، ممنوع کنند. عبور کشتی‌های جنگی کشورهای ثالث از دریای سرزمینی ایران که بخشی از تنگه هرمز را نیز دربرمی‌گیرد، حتی در زمان صلح بسته به موافقت قبلی دولت جمهوری اسلامی ایران است. بر این نکته به هنگام امضای کنوانسیون 1982 رسماً تأکید شده است.

در ماده 15 پیش‌نویس کنوانسیون 1958 ژنو درباره دریای سرزمینی، کمیسیون حقوق بین‌الملل عبور بی‌ضرر را چنین توصیف کرده است:«عبوری بی‌ضرر است هنگامی که یک کشتی از دریای سرزمینی برای ارتکاب اعمال منافی امنیت دولت ساحلی و یا مغایر با مقررات حاضر و سایر قواعد حقوق بین‌الملل استفاده نکند.»

در واقع این قانون بین المللی صراحتاً می گوید که هر کشوری که بخواهد با عبور خود ضرری را به کشورها یا کشورهایی که دریای سرزمینی دارند برساند کشور مالک آبهای سرزمینی و تنگه این حق را دارند که مانع رفت و آمد آن کشتی زیان رسان شود.

برای حق عبور کشتی های جنگی هم قوانین مشابهی وضع شده است، بر اساس این قوانین کشتی های جنگی کشور ثالت اگر برای تهدید و جنگ بخواهند از آبراه یا تنگه ای مانند تنگه هرمز عبور کنند کشوری که ابهای سرزمینی به آن تعلق دارد این حق را دارد که از عبور آنها جلوگیری کند.

سردار سلامی در گفت وگو با اخبار ساعت 21 شبکه یک در بخشی از سخنانش به اقدام آمریکا برای تحریم ایرن به خاطر قدرت دریایی در خلیج فارس اشاره کرد و اینگونه پاسخ داد؛: آنها معتقدند که نیروی دریایی ما خطرناک است، البته این واقعیت است و به نظر من نخستین بار است که آمریکایی ها ادراک درستی از قدرت دریایی ما پیدا کرده اند.

وی افزود: ما واقعاً برای آمریکایی ها اگر بخواهند تهدید باشند، بسیار خطرناک هستیم و آن را اعلام می کنیم.آمریکایی ها سازه های این قدرت عظیم ما را می شناسند و می دانند توسعه قدرت دریایی ما بر اساس غلبه بر نیروهای نظامی قدرت های بزرگی مانند آمریکا، آرایش، گسترش و توسعه یافته است.

شرایط منطقه بحرانی است، تحولات و درگیری هایی که اکنون در غرب آسیا وجود دارد، با تحریکاتی که آمریکایی ها در منطقه انجام می دهند مانند بشکه باروت است و این اقتدار و قدرت جمهوری اسلام یایران بوده است که تاکنون توانسته از گسترش بحران جلوگیری کند. دکترین دفاعی و نظامی ایران یک دکترین کارآمد و تدثیر گذار بوده است و بر اساس تصمیمات علمی و منطقی اتخاذ می شود. برای همین است که نمی توان آن را مهار کرد.

خبرگزاری میزان